De eerste pannenkoek is bij veel thuisbakkers een misbaksel en belandt daardoor (helaas) nogal eens in de afvalbak. Maar dat is vanaf nu verleden tijd. In dit artikel leggen we namelijk uit waarom de eerste pannenkoek (bijna) altijd mislukt en misschien nog wel belangrijker: hoe u dit voorkomt.

Veel landen kennen een eigen variant op de pannenkoek

Menigeen is er groot mee geworden: pannenkoeken. En zelfs wanneer we volwassen zijn, lusten we de (opgerolde) lekkernij maar wat graag. Sinds 2007 heeft de pannenkoek zelfs een eigen dag, die ieder jaar wordt gevierd op een vrijdag in maart of april. In 2025 is dat op 4 april.

Pannenkoeken worden overigens over de hele wereld gegeten, maar overal op een andere manier. Zo hebben ze het in Rusland bijvoorbeeld over blini’s (kleine pannenkoekjes van boekweitmeel met een hartige vulling) en in Frankrijk over crêpes (dunne pannenkoeken met een beleg naar keuze). En ook in Japan wordt de lekkernij gegeten, daar noemen ze het okonomiyaki.

Maar of u nu blini’s, crêpes of een traditioneel Nederlandse pannenkoeken bakt, bij de meeste mensen mislukt de eerste variant bijna altijd. Daarom vertellen we u hieronder hoe dit (vaak) komt en wat manieren zijn om dit (zoveel mogelijk) te voorkomen.

Gouden tip van Robèrt van Beckhoven

Allereerst legt Robèrt van Beckhoven in een eerdere aflevering van Tijd voor MAX uit dat we vaak te snel beginnen met bakken. Wanneer u even wacht en het beslag een halfuur tot uur laat staan, krijgen de glutenstrengen van bloem namelijk de kans om een verbinding met elkaar aan te gaan. Hiermee legt u een goede basis voor een perfecte (eerste) pannenkoek.

Begin pas met bakken bij de juiste temperatuur

Een andere reden waardoor de eerste pannenkoek vaak mislukt, is doordat de pan nog niet heet genoeg is. Alleen hoe weet u nu of uw pan de juiste temperatuur heeft? Dit kunt u testen door een paar druppels water in de pan te laten vallen. Als ze rustig verdampen is de pan nog niet heet genoeg. Maar als het water in kleine druppeltjes door de pan begint te springen, kunt u zeker beginnen.

Gebruik een pan bij voorkeur alleen voor pannenkoeken

Nog iets anders om op te letten. Wanneer u pannenkoeken bakt in een pan waarin u bijvoorbeeld ook vlees, vis of aardappels bakt, kan beslag achter de restjes blijven plakken. Hoe schoon deze ook lijkt. Koop daarom bij voorkeur dus een goede pan met een anti-aanbaklaag die u alleen gebruikt voor pannenkoeken.

Vermijd zeepsop of afwasmiddel voor het opbouwen van een vetlaagje

Verder kan het helpen om een ‘pannenkoeken pan’ niet af te wassen met afwasmiddel en deze sowieso niet in de vaatwasser te doen. De pan afspoelen met heet water is voldoende. Door het bakken wordt er namelijk een vetlaagje opgebouwd in de pan, die (ook) de eerste pannenkoek ten goede kan komen.

Vet de pan verder ook goed en gelijkmatig in voordat u begint met bakken. Gebruik hiervoor keukenpapier met een mix van boter en olie. Boter is lekker voor de smaak en olie verdraagt hogere temperaturen.

Basisrecept pannenkoeken (voor 2 personen):

• 250 gram bloem
• 2 eieren
• 500 milliliter melk
• snuf zout

Tip van de redactie: vervang een deel van de melk voor karnemelk (300 milliliter melk, 200 milliliter karnemelk), voor extra stevige en toch luchtige pannenkoeken.

Bereidingswijze:

Zeef de bloem in een kom en maak een kuiltje in het midden. Breek hierin de eieren en voeg vervolgens een klein beetje melk toe. Roer door elkaar onder toevoeging van de rest van de melk en wat zout. Voeg verder een klein scheutje zonnebloemolie aan het beslag toe om het vettig te maken. Bak hiervan pannenkoeken, bij voorkeur in roomboter met een beetje olie.